Postępowanie w sytuacji kryzysowej Punkty ewakuacyjne Sygnały alarmowe Pierwsza pomoc Ważne telefony

Międzynarodowe Prawo Humanitarne

Międzynarodowe prawo humanitarne (MPH), zwane także prawem konfliktów zbrojnych (dawniej prawem) jest częścią prawa międzynarodowego publicznego, które służy rozwiązywaniu problemów humanitarnych wynikających z konfliktów zbrojnych, w szczególności poprzez normy prawne zawierające:

– ograniczenia w metodach i środkach prowadzenia działań zbrojnych, oraz

– zasady ochrony mienia i ludności niezaangażowanej w działania zbrojne przed skutkami tych działań.

Nowożytne prawo konfliktów zbrojnych rozwinęło się w XIX wieku.

Fundamentalnymi umowami międzynarodowymi z tego zakresu są przede wszystkim tzw. Konwencje Haskie oraz tzw. Konwencje Genewskie wraz z dwoma protokołami dodatkowymi do nich z 1977 r.

Oprócz wyżej wymienionych aktów, ważnym źródłem norm MPH jest zwyczaj międzynarodowy.

Główne zasady MPH przyświecające zarówno większości konwencji, jak i zwyczajom w tej dziedzinie można określić następująco:

-Strony konfliktu zbrojnego muszą w każdym momencie rozróżniać siły zbrojne od ludności cywilnej, która nie może być atakowana,

-Ataki zbrojne mogą być skierowane wyłącznie na cele wojskowe,

-Osoby, które zaprzestały walki muszą być traktowane w sposób humanitarny,

-Niedozwolone jest zabijanie lub ranienie przeciwnika, który nie może już brać udziału w walce,

-Zabronione jest używanie metod i środków, których użycie może spowodować nieuzasadnione straty lub nadmierne cierpienie,

-Ranni i chorzy muszą być objęci opieką przez stronę, która ma ich w swojej kontroli,

-Personel, budynki i sprzęt medyczny podlegają ochronie od ataków,

-Jeńcom pojmanym przez stronę przeciwną należy się poszanowanie dla ich życia, zdrowia, praw osobistych oraz ochrona przed aktami agresji i represji.

Odpowiedzialnymi za wdrażanie norm prawa humanitarnego są przede wszystkim państwa.

Zgodnie z art. 1 Konwencji Genewskich państwa są obowiązane nie tylko do przestrzegania przepisów Konwencji, ale także do dopilnowania przestrzegania ich we wszystkich okolicznościach. Oznacza to, iż państwa- strony Konwencji mają obowiązek wpływania za pomocą wszelkich możliwych środków na przestrzeganie Konwencji także przez jej nie- strony.

Ważnym krokiem na drodze egzekwowania naruszeń MPH było powołanie Międzynarodowego Trybunału Karnego, odpowiedzialnego za sądzenie osób fizycznych winnych przestępstw wojennych.

Art. 8 Statutu Rzymskiego MTK stanowi, iż Trybunał ma jurysdykcję, m.in. w sprawach zbrodni wojennych rozumianych jako naruszenie Konwencji Genewskich z 12 sierpnia 1949 r.

Dużą rolę w monitorowaniu przestrzegania przez państwa MPH odgrywa Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża. Będąc organizacją pozarządową o szczególnym charakterze, MKCK nie tylko stoi na straży przestrzegania prawa humanitarnego, przede wszystkim Konwencji Genewskich, ale także aktywnie uczestniczy w jego rozwoju i promocji zasad mu przyświecających.